Dünya Kupası’nda eleme turlarına geçilmesi ile penaltı vuruşları bir kez daha turnuvanın kaderini çizmeye başladı. Dün iki çeyrek finalisti de penaltı atışları belirledi; ev sahibi Rusya İspanya’yı, Hırvatistan da Danimarka’yı eledi.
ŞANSIN ROLÜ NE?
Peki iyi bir penaltı vuruşu için istatistikler neler söylüyor? Penaltı noktasında en iyi takım kim ve şansın 11 metreden yapılan bu vuruşta rolü ne kadar?
1978 yılında uygulanmaya başlanan seri penaltı atışı kuralına, o yıl Arjantin’de düzenlenen turnuvada gerek duyulmadı. 1982 yılıyla başlayan penaltı heyecanı için istatistikler ise aşağıdaki sonuçları veriyor.
FAVORİ VURUŞ KALECİNİN SOLUNA
Rusya’daki Dünya Kupası öncesi kullanılan 240 penaltı atışından 170’i başarılıydı yani 10 atıştan 7’si gole çevrildi.
Opta isimli spor verileri analizi yapan şirketin açıkladığı rakamlara göre, başarılı vuruşlar arasında en favori olanı kalecilerin soluna yerden yapılanlar.
En kötü penaltı atışı ise, yüzde 58’lik başarı oranı ile kalenin ortasına yerden yapılan vuruşlar.
ORTA VE YÜKSEĞE ATILANLAR KURTARILAMADI
Eğer bir oyuncu kalenin ortasını hedef alıyorsa, yükseği hedef almalı. Son 15 Dünya Kupası’nda ortaya ve yükseğe yapılan hiçbir penaltı kurtarılamadı.
Genel olarak kalenin içinde yükseğe yapılan her vuruş, iyi sonuç veriyor. Bunun iyi bir örneğini de İngiltere’nin grup maçında Panama karşısında Harry Kane gösterdi.
Opta verilerine göre, kalecinin sağına ya da soluna yapılan yüksek vuruşların yüzde 90’ı gol oluyor.
240 TANENİN 49’U GERÇEKTEN KURTARILDI
Ancak bu vuruş tercihinin, 1994 finalinde Roberto Baggio’nun başına geldiği gibi, kale direklerinin arasını ıskalama riski de bulunuyor.
Yapılan detaylı analiz, yapılan 240 penaltı vuruşunun yalnızca 49’unun gerçekten kaleciler tarafından kurtarıldığını da ortaya koyuyor.
Kurtarılan 49 penaltı arasında yapılan incelemede ise 25 penaltının sağ köşeye, 24’ünün ise sola atıldığını gösteriyor.
12 penaltı atışı ise üst direğe çarparak kaçırıldı.
ALMANLAR 15 PENALTIYI ÜST ÜSTE GOLE ÇEVİRDİ
1938 yılındaki Dünya Kupası’ndan bu yana ilk kez açılış karşılaşmalarında turnuvaya veda eden son şampiyon Almanya, bu alanda en başarılı takımdı.
Uli Stielike’ın Batı Almanya ile Fransa arasında oynana 1982 yılı yarı finalinde kaçırdığı penaltı sonrası, Panzerler peş peşe 4 seri penaltı atışında karşılarındaki ülkeleri eledi ve 15 penaltı atışını gole çevirdi. Kupaya veda eden bir diğer takım olan Arjantin ise en fazla penaltı golü atan ülke konumunda.
EN KÖTÜSÜ İNGİLİZLER
İngiltere en kötü penaltıcı Dünya Kupası’nda yoluna devam eden takımlar arasında ise İngiltere en kötü penaltı atıcısı takım konumunda.
Penaltı atışlarına kaldıkları üç kez de kaybeden taraf olan İngilizler, 12 vuruşun ancak 7’sini gole çevirebilmişti.
İSVİÇRE TEK BİR GOL BİLE ATAMADI
Seri vuruşlarda sürekli kaybeden tarafta olan bir diğer ekip de Meksika.
İsviçre’nin penaltılardaki kötü şöhreti ise başka bir seviyede bulunuyor. Dünya Kupası’nda seri penaltılara kalan ülkeler arasında tek bir vuruşu dahi gole çeviremeyen tek takım kırmızı beyazlılar.
Yoluna devam eden ekiplerden Rusya, Hırvatistan ve Kolombiya ise daha önce Dünya Kupası sahnesinde seri penaltı atışlarına hiç kalmadı.
İLK ATAN TAKIMIN KAZANMA ŞANSI YÜZDE 60
Penaltı birçok kişi tarafından ‘piyango’ olarak tanımlanıyor ve şans faktörü daha ilk oyuncu topa vurmadan devreye girebiliyor.
Çünkü sisteme göre topa ilk vuracak takım yazı tura ile belirleniyor.
Para atışını kazanan takımın ilk vuruşu kimin yapacağını belirleme hakkı bulunuyor ki burada da ‘İlk atış yapan takımın kazanma oranının yüzde 60 olduğu’ istatistiği devreye giriyor.
Penaltı atışlarında ikinci takımın ilk vuruşu gole çevirme oranı yüzde 69 iken, ilk takımın vuruşu gole çevirme oranı yüzde 73.
London School of Economics’ten araştırmacılara göre, ‘geri kalma’ hissinin yarattığı psikolojik baskı atışlardaki performansı etkiliyor.
EN ÇOK KAÇAN SEKİZİNCİ VURUŞ
Futbol yazarı Ben Lyttleton’ın penaltılar üzerindeki araştırmasına göre, oyun sırasında atılan penaltıların gole çevrilme oranı, seri penaltılardan daha fazla.
Penaltı atışının getirdiği psikolojik baskının yanında, sık penaltı kullanmayan futbolcuların topun başına geçmesi zorunluluğu bu farkı oluşturan nedenlerden biri.
Penaltı vuruşlarının ilk beş penaltıda sonlanmayıp devam etmesiyle ise baskı zirveye çıkıyor. Burada da tarihi olarak sekizinci penaltı en çok kaçırılan vuruş konumunda.
