yerli araba fakirin sitesi oyun hilesi otomobil sitesi teknoloji sitesi magazin sitesi alexa hileleri ilksite zengin sitesi birincisite aksaray sondakika bilecik sondakika bolu sondakika artvin sondakika edirne sondakika hatay sondakika izmir sondakika kilis sondakika konya sondakika mersin sondakika ankara hastabakıcı kocaeli sondakika mugla sondakika rize sondakika yalova sondakika karabuk haberleri diyarbakir haberleri hakkari haberleri afyon haberleri duzce sondakika mardin haberleri ankara sondakika burdur haberleri kuşadası escort sakarya haberleri tokat haberleri trabzon haberleri kayseri sondakika adana haberleri antalya sondakika samsun haberleri amasya haberleri aydin haberleri ordu haberleri denizli haberleri mani sasondakika bursa haberleri webgelişim teknokentim teknolojiyi olaypara script indir warez script indir warez tema indir warez script tema indir warez theme indir ücretsiz warez theme indir ücretsiz script indir arayüzweb gaziantep haberleri gaziantep haber merkezi deneme testi
a
istanbul organizasyon evden eve taşımacılık, gaziantep organizasyon, gaziantep evden eve taşımacılık, evden eve taşımacılık, gaziantep evden eve taşımacılık, evden eve taşımacılık, gaziantep evden eve taşımacılık, gaziantep evden eve taşımacılık, gaziantep evden eve taşımacılık, gaziantep evden eve taşımacılık, evden eve nakliyat, gaziantep asansörlü taşıma, gaziantep evden eve taşımacılık, gaziantep organizasyon, gaziantep organizasyon, gaziantep organizasyon, gaziantep organizasyon, gaziantep organizasyon, gaziantep organizasyon, gaziantep palyaço,

İktisat dünyası: En vahim tablo ve kaçınılmaz servet vergisi

Geçenlerde liseden bir arkadaşımla meskene dönüyorduk. İstanbul malum; her yer apartman, gökdelen… Rantiye olmaktan falan konuştuk, sonra arkadaşım dedi ki; “Bir de iktisatta böylesine bir kriz varken nasıl tüm restoranlar, kafeler dolu olur diye yorumlar yazılıyor, haberler yapılıyor. Ne gerek var, işte şu harika binaların fotoğrafını koysunlar kâfi… Rantiye bir kesim var, onlar dolduruyor her yeri.”

“Çok haklısın” dedim arkadaşıma… Kendisi ODTÜ mezunu bir mühendis ama ekonomiyle yakından ilgili… Sonra dedi ki; “Ona da gerek yok, gelir dağılımı tablosu var. En varlıklı yüzde 20’nin aldığı hisse 10 yılın rekorunu kırmış. Onu koysunlar, başlığa da ‘İşte tüm yerlerin dolu olmasının nedeni bu tablo’ diye yazsınlar.”

2022 yılı sonuçlarına nazaran oluşturulmuş o tabloyu aşağıya koyuyorum. En varlıklı yüzde 20 ulusal gelirin yüzde 49,8’ini alıyor. En fakir yüzde 20 ise yüzde 5,9’unu… En zengin-en fakir kesim ortasındaki gelir farkı 26,6 kat… 2023 ve 2024’te gelir adaletsizliğinin daha da bozulması çok büyük ihtimal…

TÜİK EN İYİMSERİ, EN GÜÇLÜ YÜZDE 10’UN HİSSESİ YÜZDE 70 DİYEN DE VAR

En varlıklı yüzde 20’nin yani 17 milyon kişinin yıllık ortalama geliri 26 bin 500 dolar ve bütün bu harcamayı yapanlar, son model arabası alanlar bu kesim…

Bu resmi kurum TÜİK’in bilgileri… Farklı kurumlardan çok daha berbatları var. Örneğin, AB İstatistik Ofisi Eurostat’a nazaran, Türkiye gelir dağılımı eşitsizliğinde Avrupa’da 36 ülke içinde birinci sırada yer alıyor. Dünyadaki 130 ülke içinde ise 28. sırada bulunuyor.

İsviçreli Credit Suisse ve UBS tarafından yayımlanan bilgilere nazaran ise, en varlıklı yüzde 1’lik kesim ülkedeki servetin yüzde 39,5’ini alıyor. Türkiye bu kritere nazaran Avrupa’da servet dağılımı adaletsizliği listesinde birinci sırada yer alıyor. En varlıklı yüzde 5 ise servetin 59,2’sini ve en varlıklı yüzde 10 ise yüzde 69,8’ini alıyor.

Uluslararası akademisyenlerin oluşturduğu Dünya Eşitsizlik Veritabanı (WID) isimli siteye nazaran ise, en varlıklı yüzde 10’un hissesi yüzde 51.7… (TÜİK ise “en varlıklı yüzde 10’un hissesi yüzde 35” diyor.)

RANT PEŞİNDE KOŞAN BİR TOPLUM OLDUK

Türkiye’de rantiyenin hissesi giderek artıyor. Bir rant ülkesi olduk ve daima rant yaratıyoruz. Yeni gayrimenkuller, fiyatı şişen konutlar, yerler, rekor kiralar, nefes almadan yükselen borsa, kur muhafazalı mevduat uygulaması vd. Ayrıyeten; ballı krediler, vergi afları ve devletin istediğine verdiği ihaleler ile beslediği yandaş şirketler…

Sonuç olarak; rant ve faizle geçinenlerin keyfi yerinde lakin orta direk ve alt sınıflar eriyor. Ekonomistlerin tabiriyle, Türkiye giderek daha çok oranda rant peşinde koşan (rent-seeking) bir toplum haline dönüşmüş durumda…

EN YÜKSEK FERDÎ SERVET ARTIŞI TÜRKİYE’DE

Sadece Türkiye’de değil, dünyada birçok ülkede gelir adaletsizliği artıyor. Üstün zenginler yaratıldı ve bunlar daha da zenginleşirken, orta ve alt sınıfların hissesi azalıyor.

Bu mevzuda iki yeni rapor Temmuz başında yayımlandı. İsviçre bankası UBS’nin 2024 Global Servet Raporu’na nazaran, 2023’te en yüksek ferdi servet artışı yüzde 157 ile Türkiye’de oldu. Türkiye’deki ferdî servet artışının 2028’e kadar yüzde 43 daha artması bekleniyor ve Türkiye 2028 sıralamasında Tayvan’ın akabinde ikinci olacak.

Boston Consulting Group’un (BCG) raporunda ise, global net servetin kıymetli ölçüde büyüdüğü, muhteşem varlıklı sayısının giderek arttığı, en çok artışın ABD’de olduğu, global milyarderlerin sayısının önümüzdeki beş yıl içinde artmaya devam edeceği de vurgulanıyor.

KÜRESEL NET SERVET TOPLAM 73 BİN HARİKA ZENGİNİN ELİNDE

Dünya çapında 73 bin üstün zenginin elinde ağırlaşan global net servet, 2023’te yüzde 4’ten fazla artarak 400 trilyon Euro’nun üzerine çıktı. Dünya çapındaki finansal varlıklar (nakit para, tahviller, pay senetleri ve yatırım fonları ile emeklilik fonları) yüzde 7 artarak 231 trilyon Euro’ya ulaştı.

En çok muhteşem zengine (26.000) mesken sahipliği yapan ABD. Onu 8.300 üstün güçlü ile Çin izliyor. Almanya 3.300 üstün varlıklı ile üçüncü sırada…

Ama buna karşılık Almanya’da yoksulluk oranı artık yüzde 20’nin üzerine çıkmış durumda, çocuk yoksulluğu da rekor düzeyde…

Sadece Almanya değil, birçok gelişmiş ülkede bile ücretlilerin ulusal gelir pastasından aldığı hisse giderek azalıyor. Onun için Fransa’daki son seçimlerde, Macron iktidarına karşı halk çok sağı da elinin karşıtıyla iterek sosyalist solu birinci yaptı. İngiltere’de 14 yıllık Muhafazakar Parti iktidarı sona erdi ve İşçi Partisi iktidarı aldı.

GİTTİKÇE BOZULAN GELİR DAĞILIMI VE ARTAN YOKSULLUĞA KARŞI SERVET VERGİSİ

Gittikçe bozulan gelir dağılımı ve artan yoksulluk karşısında dünyanın gündeminde –ve alışılmış Türkiye’nin- servet vergisi var.

Menkul ve gayrimenkul mallar, para ve alacaklar üzerinden alınan bir vergi olan Servet Vergisi, daima bir vergi değil, her vakit alınmıyor. Ülkenin ve iktisadın dertli devirlerinde başvuruluyor.

Son yıllarda artan eşitsizlikler nedeniyle ağır biçimde tartışılıyor ve uygulamaya geçen ülkeler var. Avrupa Birliği’nde birtakım ülkelerde zenginlerden daha fazla vergi almayı amaçlayan siyasetler üzerinde çalışılıyor.

İSPANYA, NORVEÇ VE İSVİÇRE UYGULUYOR

Net servet vergisini daima uygulayan ülkeler İspanya, Norveç ve İsviçre.

İspanya, 700 bin Euro’yu aşan net varlıklar için uyguluyor ve oranlar bölgeden bölgeye değişiyor. Norveç ise, bireylerin net servetlerine yüzde 0,85 civarında vergi uyguluyor. İsviçre’de her kantonun farklı vergi oranları ve muafiyetleri var, oranlar ekseriyetle yüzde 0,3 ile 1 ortasında değişiyor.

Kısmen servet vergisi uygulayan ülkeler ise Kolombiya, Belçika, Fransa, İtalya ve Hollanda.

Fransa, 2017 yılına kadar “Impôt de Solidarité sur la Fortune” (ISF) ismi verilen bir servet vergisi uyguluyordu. Bu vergi, 1.3 milyon Euro’nun üzerindeki varlıklar için geçerliydi. Macron idaresi, ISF’yi kaldırdı ve yerine gayrimenkul varlıklarına dayalı bir vergi getirdi.

Hollanda’da servetten elde edilen gelir üzerinden vergi alınıyor. Bu, bir tıp dolaylı servet vergisi. Kolombiya’da muhakkak bir eşiğin üzerindeki servetler için süreksiz servet vergisi uygulanıyor.

Arjantin de Covid-19 pandemisi sırasında harika zenginlerden tek seferlik bir servet vergisi aldı. Bu vergi, pandeminin ekonomik tesirleriyle başa çıkmak için sıhhat hizmetleri ve ekonomik dayanak programlarına finansman sağlamak maksadıyla toplandı.

Hindistan’da da servet vergisi 2015 yılına kadar uygulanıyordu lakin kaldırıldı ve yerini yüksek gelirli bireyler için daha yüksek gelir vergisi oranlarına bıraktı.

ABD’de de bilhassa birtakım Demokrat siyasetçiler, servet vergisi üzere siyasetleri desteklemekte. Örneğin, Senatör Elizabeth Warren ve Bernie Sanders, milyarderlerden alınacak yıllık bir servet vergisi önerdiler. Lakin, bu çeşit siyasetlerin Kongre’den geçmesi güç olabilir.

THOMAS PIKETTY, HARİKA ZENGİNLERE YÜZDE 5/10 ORTASINDA SERVET VERGİSİ ÖNERİYOR

Ekonomik eşitsizlik konusunda önde gelen bir ses olarak bilinen, dünyaca ünlü Fransız ekonomist Thomas Piketty de üstün zenginlerden alınacak servet vergisi konusunda teklifler sundu. Global bir servet vergisi uygulanmasını savunan Piketty, milyarderler ve multi-milyarderler için yüzde 5 ile 10 ortasında değişen yüksek oranda yıllık servet vergisi oranları öneriyor. Bu verginin, dünyanın en varlıklı bireylerinden alınarak gelir eşitsizliklerini azaltmada tesirli olacağını savunuyor.

Piketty, ayrıyeten servetin kuşaklar ortası transferini sonlandırmak için yüksek veraset ve intikal vergileri de öneriyor. Piketty’ye nazaran, bu vergiler büyük mirasların daha yüksek oranlarda vergilendirilmesini ve bu yolla servet birikiminin sınırlanmasını sağlar.

LULA DA SERVET VERGİSİNE ÖNCÜLÜK YAPIYOR

Brezilya Devlet Başkanı Lula de Silva da toplumsal eşitsizliklerle uğraş etme amacı doğrultusunda servet vergisi konusunu gündeme birçok defa getirdi.

Yüksek gelir ve servet sahiplerinin daha fazla vergi ödemesini savunan Lula, mevcut vergi sisteminin adil olmadığını ve zenginlerin vergi yükünün artırılması gerektiğini savunuyor. Harika zenginlerden alınacak vergilerin sıhhat, eğitim, toplumsal güvenlik ve altyapı üzere toplumsal programların finansmanında kullanılacağını belirtiyor.

Lula, servet vergisi üzere mevzularda memleketler arası işbirliğini de teşvik ediyor. Bu doğrultuda, bilhassa global vergi siyasetleri ve servet vergisi konusunda kıymetli görüşleri olan bir öbür Fransız ekonomist Gabriel Zucman’ı Şubat ayında Rio de Janeiro’da yapılan G20 Maliye Bakanları toplantısına davet etti.

Küresel ölçekte servet vergisi uygulamasını savunan Zucman, servet birikimlerinin yüksek olduğu ülkelerdeki vergi yükünün arttırılmasını, vergi cennetlerinde biriken servetlerin vergiye tabi hale getirilmesini ve bunun için de milletlerarası işbirliğinin güçlendirilmesini gerektiğini belirtiyor.

ABD’DE BIDEN’IN VERGİ PLANININ AKIBETİ NE OLACAK?

ABD’de ise vergi konusunda kıymetli bir plan gündemde… Demokratların başkanlık yarışından çekilen adayı Lider Joe Biden tarafından hazırlanan ve Kongre’de bekleyen yeni vergi planı, yüksek gelirli bireyler ve şirketler üzerindeki vergi yükünü artırmayı hedefliyor.

Büyük ihtimalle yeni lider adayı olacak Kamala Harris, bu vergi planına takviyesi konusunda bir açıklama yapmadı. Cumhuriyetçilerin adayı Donald Trump vergi artırımından yana değil, tersine kendi periyodunda oranları düşürmüştü, üstün zenginler onun vergi indirimleri sayesinde daha da varlıklı oldu.

Biden’ın akıbeti merak edilen vergi planının ana ögeleri şöyle:

  • En yüksek gelir vergisi oranı (yıllık geliri 400 bin doların üzerinde olanlar için) yüzde 37’den 39.6’ya çıkacak.
  • Yıllık geliri bir milyon dolardan fazla olan bireyler için sermaye çıkarları ve temettü gelirleri üzerindeki vergi oranı yüzde 20’den 39.6’ya yükseltilecek.
  • Kurumlar vergisi oranı yüzde 21’den 28’e çıkacak. Büyük şirketlere en az yüzde 15 oranında bir en az vergi uygulanacak.

Tabii ki yalnızca servet vergisi kâfi olmayacaktır. Kurumlar, gelir ve sermaye yararları vergilerinde de düzenlemeler gerekiyor. Şurası net; Türkiye’de olduğu üzere birçok gelişmiş ülkede şirketler ve şahıslar vergiden kaçınma ve çeşitli istisnalar sayesinde vergi ödemiyorlar. Vergi sistemini global olarak daha adil hale getirmek ve global vergi adaletini sağlamak için çok değerli çalışmalar yapılması gerekiyor.

YORUMLAR

s

En az 10 karakter gerekli

Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.

Sıradaki haber:

Kamu personellerine ek ödeme tarihleri Resmi Gazete’de yayımlandı

HIZLI YORUM YAP

Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.