yerli araba fakirin sitesi oyun hilesi otomobil sitesi teknoloji sitesi magazin sitesi alexa hileleri ilksite zengin sitesi birincisite aksaray sondakika bilecik sondakika bolu sondakika artvin sondakika edirne sondakika hatay sondakika izmir sondakika kilis sondakika konya sondakika mersin sondakika ankara hastabakıcı kocaeli sondakika mugla sondakika rize sondakika yalova sondakika karabuk haberleri diyarbakir haberleri hakkari haberleri afyon haberleri duzce sondakika mardin haberleri ankara sondakika burdur haberleri kuşadası escort sakarya haberleri tokat haberleri trabzon haberleri kayseri sondakika adana haberleri antalya sondakika samsun haberleri amasya haberleri aydin haberleri ordu haberleri denizli haberleri mani sasondakika bursa haberleri webgelişim teknokentim teknolojiyi olaypara script indir warez script indir warez tema indir warez script tema indir warez theme indir ücretsiz warez theme indir ücretsiz script indir arayüzweb gaziantep haberleri gaziantep haber merkezi deneme testi
a
istanbul organizasyon evden eve taşımacılık, gaziantep organizasyon, gaziantep evden eve taşımacılık, evden eve taşımacılık, gaziantep evden eve taşımacılık, evden eve taşımacılık, gaziantep evden eve taşımacılık, gaziantep evden eve taşımacılık, gaziantep evden eve taşımacılık, gaziantep evden eve taşımacılık, evden eve nakliyat, gaziantep asansörlü taşıma, gaziantep evden eve taşımacılık, gaziantep organizasyon, gaziantep organizasyon, gaziantep organizasyon, gaziantep organizasyon, gaziantep organizasyon, gaziantep organizasyon, gaziantep palyaço,

IMF yok lakin fikirleri iktidarda mı?

Son günlerde vergiler dahil olmak üzere pek çok eser ve hizmete artırım geldi. Örneğin, yurt dışından getirilen cep telefonlarının kaydedilmesi için gereken harç ölçüsü, 6 bin 91 TL’den 20 bin TL’ye yükseltildi. KDV oranı yüzde 18 olan eserlerde yüzde 20’ye, yüzde 8 olan eserlerde ise yüzde 10’a çıkarıldı. Kurum çıkarı üzerinden alınan yüzde 20 oranındaki kurumlar vergisi yüzde 25’e çıkarıldı.

Bu ve gibisi örneklerin arka arda yaşanması, kimi uzmanlar tarafından ‘IMF’siz IMF reçetelerinin uygulanması’ olarak yorumlandı.

Durum hakikaten bu türlü mi? Mevzuyu Doğu Londra Üniversitesi STAMP projesi araştırmacısı Ali İstek Güngen ve Doç. Dr. Ümit Akçay ile konuştuk.

Doç. Dr. Ümit Akçay

‘IMF REÇETESİ UYGULANMIYOR’

Akçay, yoruma üç nedenle katılmadığını belirterek bunları şu formda söz etti: “İlki, şayet bir IMF programı olsaydı, muhtemelen TCMB’nin müspet gerçek faiz verilmesi beklenebilirdi ki, bu şimdiki enflasyona nazaran yüzde 40’ın üzerinde bir faiz manasına geliyor. Bunun bir resesyon yaratması neredeyse kaçınılmaz, esasen bu nedenle uygulanmadı. İkincisi, bir IMF programında maliye siyasetinde kamu harcamaların kısılması istikametindeki tedbirler beklenebilirdi. Bu da şimdi yok. Üçüncüsü, tekrar şayet bir IMF programı olsaydı, iktidarın hareket alanını kısıtlayıcı kimi kurumsal tedbirler gelebilirdi. Bildiğiniz üzere bu da gerçekleşmedi.”

Sosyal medyada dillendirilen bir başka yorum da Türkiye’nin IMF’ye gidecek olsa da gitmeme sebebinin kamu harcamalarının denetlenmesinin istemediği yönünde…

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan yıllık gerçekleşmelere nazaran, sermaye masrafları ve sermaye transferleri kalemlerinin toplamından oluşan kamu yatırım harcamaları, yüzde 107,4’lük bir artışla 325,2 milyar liraya ulaştı. Her yıl artarak devam eden kamu harcamaları, maliye siyasetlerinde da en çok eleştirilen hususların başında geliyor.

‘İKTİDARIN IMF’YE GİTMEMEK İÇİN BİR MÜNASEBET ÜRETME ZARURİLİĞİ YOK’

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamasında iktisat siyasetlerinin üç temel ayağının mali disiplin, enflasyonun tek haneye düşürülmesi ve yapısal ıslahatlar olduğunu belirtti. Lakin birtakım ekonomistler, yapısal reformalar olmadan atılacak ekonomik adımların sürdürülebilir olmadığını söz ediyor.

Yapısal reformlardan biri de kamu harcamalarının azaltılması… Ekonomist Mahfi Eğilmez, 8 Temmuz’da toplumsal medya hesabından paylaştığı yorumda hususla ilgili, “Vergileri artırarak bütçe açığını kapatmaya çalışmak yapısal ıslahat değil, yanlış faiz siyasetiyle yaratılan facianın halka ödettirilmesidir. Yapısal ıslahat yapılmak isteniyorsa kamu bölümünde israfa yol açan harcamalardan vaz geçilmesi gerekir” tabirlerini kullandı.

Ümit Akçay, hükümetin kamu harcamalarının kontrolünden kaçtığı için IMF’ye başvurmadığı istikametindeki yorumlar için “İktidarın IMF’ye gitmemek için bir münasebet üretme zaruriliği yok” değerlendirmesinde bulundu.

Akçay, şunları söyledi: “Bunu netleştirmek gerekiyor. Bu, ‘IMF olmadan yola devam edilemez’ diye düşünenlerin ürettikleri bir yanılsama. İkincisi, IMF’nin kamu kaynaklarını kontrol altına alabilecek bir vesayet kurumu olarak görülmesinde iki temel sorun var. Birincisi, IMF’ye, kendisinde olmayan bir misyon atfetme sorunu. IMF’nin de gittiği ülkelerdeki yolsuzlukların önlenmesi ya da kamu kaynaklarının kontrol altına alınması üzere bir misyonu yok. IMF programları, tipik olarak kamu harcamalarının azaltılması, gelirlerinin artırılmasını yani kemer sıkma siyasetleri olarak isimlendirilen çerçeveyi getiriyor. İktidarın istemediği bu. Yoksa ‘denetim korkusu’ nedeniyle IMF’ye gitmediklerini sanmıyorum. İkincisi, ‘kamu kaynaklarının kontrol altına alınması’ konusu, bir memleketler arası kuruma devredilemez. Bu ülke içinde çözülmesi gereken bir konu. Burada, muhalefetin güçsüzlüğü ve iktidarı bu tip bir kontrole zorlayamamanın ortaya çıkardığı boşluğu IMF’nin doldurması üzere bir beklenti var sanıyorum ki, bunun hayatta pek bir karşılığı yok. Yani ülke içinde oluşturulması gereken istikrar ve denetleme kurumlarının yokluğu IMF ile ikame edilemez.”

Ali İstek Güngen

‘REÇETE YOK BÜTÇE AÇIĞI ENGELLENMEYE ÇALIŞILIYOR’

Ali İstek Güngen de gerek toplumsal medyada gerekse de uzmanlar tarafından dillendirilen yorumlarla ilgili fikirlerini paylaştı. Güngen, mevcut şartlarda IMF reçetesinin uygulanmadığını belirtti.

Atılan adımların, bütçe açığını kapatmaya yönelik atılımlar olduğunu tabir eden Güngen, şu değerlendirmeyi yaptı:

“Yunanistan ve Arjantin’deki başarısızlıklar IMF içinde klâsik istikrar programlarının reçetelerine dönük bir tartışma başlattı fakat bunun büsbütün yeni bir IMF yaklaşımına evrildiğini söyleyemeyiz. Bu nedenlerle IMF reçetesi hala sıkı para siyaseti, yüksek faiz, sermaye hareketlerinin önündeki bütün mahzurların kaldırılması ve kamu harcamalarına çekidüzen verilmesi üzere ögelere dayanıyor diyebiliriz.

Mevcut şartlar altında IMF reçetesi uygulandığını söylemek mümkün değil. Yanlış anlaşılmamak için burada bir parantez açmalıyım; IMF programları ülke varlıklarını global sermaye açısından cazip hale getirme emeliyle sert bir geçiş dayatır, bu süreç genelde ağır bir kemer sıkma ile başlar. Bu şekil bir kemer sıkmanın işçilerin aradığı tahlil olduğunu söylemiyorum. Fakat halihazırda IMF reçetesi uygulanmadığını, yalnızca daha büyük bütçe açığını engellemek emeliyle adımlar atıldığını söylemeliyiz.”

Türkiye’de bir IMF reçetesi uygulanıp uygulanmamasının önümüzdeki dönemki gelişmelere bağlı olduğunu lisana getiren Güngen, “Bu durum 2024 lokal seçimlerine kadar olacaklara, 2020-21’de daha sistematik hale getirilmeye çalışılmış ve ‘yeni iktisat modeli’ olarak sunulan uygulamalar bütününün sonuçlarına, bu modelimsiye iktidar blokunun bir kanadı tarafından verilen takviyenin devam edip etmemesine bağlı” dedi.

‘IMF PROGRAMLARININ POLİTİK BİR MALİYETİ VAR’

Güngen, hükümetin IMF’ye gitmeme münasebetlerinden en değerlisinin ekonomik değil, siyasi sebepler olduğuna dikkat çekti. IMF programlarının politik bir maliyeti olduğunu söyleyen Güngen, şunları söz etti: “Bilanço dışı siyaset üretimine büsbütün karşı olmasa da IMF’nin getirebileceği harcama sınırlaması IMF’ye gitmeme münasebetlerinden birisi olarak görülebilir.

Ancak daha kıymetlisi IMF programlarının politik maliyetidir. 15 yıldır IMF’ye gitmemekle ve IMF’ye para vermekle övünen bir siyasi figürün ağır bir mağlubiyeti olarak anlaşılacak Milletlerarası Para Fonu’ndan borç almak. Dahası plebisiter bir siyasi rejim daima olarak başkanın onaylanmasına ve devletin muhtaçlık sahiplerini koruduğu imgesinin yaratılmasına muhtaçlık duyar. IMF programı, bu nedenlerle mevcut Erdoğan idaresi açısından büyük bir kasvet yaratır.”

‘İKTİDAR MAHALLÎ SEÇİME KADAR OY KAYBETTİRMEYECEK EKONOMİK ADIMLAR ATMAYI HEDEFLİYOR’

31 Mart 2024 yılında mahallî seçimler yapılacak. Hem iktidar hem de muhalefet için bu seçimler çok kıymetli. Çünkü iktidar, başta İstanbul olmak üzere muhalefetin elinde olan belediyeleri almak istiyor. Muhalefet de mevcut belediyelere yenilerini ekleyeceğini sav ediyor. Fakat CHP içindeki tartışmaların lokal seçimleri ne derece etkileyeceği şimdi bilinmiyor. Bu nedenle Güngen ve Akçay’a hangi ekonomik şartlarda mahallî seçimlere gideceğimize dair öngörülerini sordu.

Akçay, hükümetin ana gayesinin ekonomik gelişmelerin kendisine oy kaybettirmeyecek biçimde seyretmesini sağlamak olduğunu söyledi. Akçay, bunun kolay ulaşılabilir bir maksat olmadığını da kelamlarına ekleyerek şöyle devam etti: “Çünkü iktidarın hareket alanını sınırlayan iki temel ekonomi-politik kısıt var; bir yanda seçimi kazanmak için büyümenin sürmesi (dolayısıyla istihdamın korunması) mecburiliği var; başka yanda da büyüme için gerekli olan döviz ihtiyacının karşılanması mecburiliği… İkincinin yapılabilmesinin en kestirme yolu, sert faiz artışı. Lakin bu birinci emelle çelişiyor. Bunun yanında diğer açmazlar daha var ancak seçimlere kadar olan periyotta iktisat siyasetleri bu ana kısıt içinde gerçekleşecek. Bu nedenle kademeli faiz artışı ve talebin kısılması için yapılan birtakım vergi artışlarını görüyoruz.”

Güngen de lokal seçimler öncesi devlet harcamalarının arttığını hatırlatarak şu yorumu yaptı: “Daha evvelki yıllarda büyüme ve işsizlik oranlarına bağlı olarak ucuz kredi temin edilen kredi kampanyalarının devlet bankaları tarafından düzenlendiğini gördük. Son 15 yılda bu formülün çok yeterli çalışmadığı tek bir örnek var, o da 2019 Mahallî Seçimleri… Bunun nedeni de 2018 Eylül’ünde yapılan yüksek faiz artışının ve 2018-19 krizinin tesirlerinin büsbütün bertaraf edilmediği şartlarda mahallî seçimlere gidilmesi idi.

Farklı bir prosedür beklemek uygun görünmüyor. Erdoğan idaresi artırım ve vergilerin yılsonunda tesirinin hafiflemesini öngörüyor, birebir vakitte ücretlilere ‘sizi ezdirmedik’ demeyi planlıyor. 2024 yılı başında büyüme beklentilerine bağlı olarak devlet bankalarının hangi kampanyaları örgütleyeceğini ve devlet harcamalarının ne kadar artacağını göreceğiz.”

YORUMLAR

s

En az 10 karakter gerekli

Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.

Sıradaki haber:

Wagner krizi durdurmadı: Rusya’dan Türkiye’ye turist akını var

HIZLI YORUM YAP

Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.