’85 bin kimyasal içeren molozların tesiri döküldüğü yerden çok daha geniş’

Burcu Özkaya Günaydın

HATAY – Maraş sarsıntılarının en büyük yıkımı yarattığı kentlerden Hatay’ın Samandağ ilçesi Yeşilköy mahallesinde bölge halkı ve çevreciler, günlerdir moloz dökümüne karşı hareket yapıp, hayat nöbeti tutuyor. Dün Yeşilköy’de evvel halk bilgilendirme toplantısı yapıldı, akabinde moloz döküm alanında basın açıklaması.

Bilgilendirme toplantısına Tabip Ali Kocabaş, Metalurji mühendisi Cemalettin Küçük, Besin Mühendisi Bülent Şık, Asbest Uzmanı Cafer Fidan ve etraf savunucusu Levent Bozkırlı katıldı.

Doktor Ali Kocabaş, Adana’da misyon yaptığını, zelzeleden sonra Samandağlı, Hataylı çok fazla hastasının olduğunu, bilhassa astım, teneffüs yolları hastalığı olanların bu süreçte hastalık dozunun arttığını, şiddetlendiğini gördüklerini söyledi.

‘KULLANILABİLİR MALZEMELER AYIKLANMALI’

Gıda mühendisi Bülent Şık, yıkımla birlikte asbest ve sıhhate ziyanlı kimyasalların ortaya çıktığını söyleyerek, “Asbestin ciddiyetine varmamız lazım, bir yerden toprak alıp, diğer bir yere dökmüyoruz. Enkaz alanında bulunan en az 85 bin toksik kimyasal var. Yapmamız gereken şey bu unsurların etrafa toksik unsur bulaştırmasını engellemek. Yerinde depolama, ayrıştırma, kullanılabilir malzemeleri ayıklanmalı” dedi.

‘ASBESTİN YANI SIRA SLİKOZİS DE VAR’

Metalurji mühendisi Cemalettin Küçük de şayet Hatay halkının toza bugün karşı çıkmazsa gelecekte asbestin yanı sıra silikozise neden olan ağır metallerle de karşı karşıya kalacağını söyledi.

Enkazları döktükleri vadilerin beş yıl sonra çözülerek, çok çeşitli kimyasalların ortaya çıkacağını belirten Küçük, “Bir örnek vereyim. İstanbul’da kanal tartışması yapılıyor. Küçükçekmece’ye kazma vurup, su havzasını yok ettiklerinde kilometrelerce uzakta olan Bağcıların altındaki su deposu ortadan kalkıyor. Yani Musadağ’ın eteğine ya da bir vadiye döktükleri öteki bir bölgenin yeraltı suyunu kirletir. Bizim en kıymetli varlıklarımız yeraltındaki su varlığıdır” diye konuştu.

‘RANT DEĞİL, DEPREMZEDE PROBLEMLERİ GÖRÜLMELİ’

Toplantını akabinde molozların döküldüğü alana yürüyüş yapılarak, kamuoyuna açıklama yapıldı. Açıklamayı, Hatay Ekoloji Platformu ve İklim Adaleti Koalisyonu’ndan Demet Parlar yaptı.

Bir tabiat olayının felakete dönüşmesinin esas nedenlerinin; rant hırsı ile inşa edilen sarsıntıya dayanıksız binalar, inşaat süreçlerindeki denetim ve kontrol hizmetlerinin yapılmaması olduğunu vurgulayan Parlar, sarsıntı sürecinde yaşanan problemlerin üzerine kaldırılan enkazlarla birlikte bu yıkımlara, başta kanserojen asbest tozu olmak üzere toksik kimyasalların yol açacağı sıhhat meselelerinin da eklendiğine dikkat çekti.

Enkazların ranta yer açmak için süratle kaldırıldığını belirten Parlar, meğer sarsıntı bölgesinin acil gereksiniminin besin temini ve nitelikli barınma olduğunun altını çizdi.

Buradaki halkın direnişine hemen kulak verilmesi gerektiğinin söyleyen Demet Parlar, şöyle dedi: “Kurulacak yeni ömür alanlarının nasıl ve nerelerde olması gerektiğinin kararını uzmanlarla lokal halk ortaklaşarak almalı. Rant uğruna, bölgenin geleceğini yok edecek uygulamaların engellenmesini istiyoruz. Zelzele sonrası yeni toplumsal ve ekolojik yıkımlara geçit vermeyeceğiz.”