AK Parti MKYK üyesi Tarhan: Sivaslı bir muhafazakar olsanız sizi savunmam mı diyeceğim?

Sivas’ta Madımak Oteli önünde toplanan kalabalığın düzenlediği hücumlarda 33 aydının katledilmesi, Türkiye Cumhuriyeti’nin tarihine işleyen en kara lekelerden biri.

O devir en yetkili ağızlar, saldırganlardan yana tavır almış, Başbakan Tansu Çiller, “Çok şükür, otel dışındaki halkımız bir ziyan görmemiştir” demişti.

Şimdi Saadet Partisi’nin Genel Lideri olan Temel Karamollaoğlu, katliam yaşandığında Sivas Belediye Başkanı’ydı. Refah Partisi’nden milletvekili seçilen Karamollaoğlu, Madımak Oteli’nin önündeki kalabalığın yanına gittiğinde, ağzından çıkan kelamlar şöyleydi:

“Bir kez şöyle bir Fatiha okuyalım. Şunların ruhuna el Fatiha diyelim”

Göz nazaran göre gelen katliama ne asker ne de polis müdahale etti. 33 aydın, Madımak Oteli’nde yangından ve dumandan etkilenerek hayatını kaybetti. Ortadan geçen 30 senede, Sivas Katliamı’nda yaşananlar hâlâ hafızalarda.

Alevi kimliğiyle tanınan ve 2021’de AK Parti’ye katılarak Merkez Karar ve Yürütme Heyeti (MKYK) üyesi olan avukat Metin Tarhan’a nazaran, Sivas Katliamı ‘Türkiye’nin dizayn edilmesiyle ilgili gelişmelere yer yaratmak için düzenlenen bir provokasyon’ sonucunda gerçekleşti.

AK Parti’ye katılmasının gayesinin yeni bir Alevi açılımı olmadığına vurgu yapan Tarhan, yeni partisinde üst seviye misyon yapmış kimi isimlerin Sivas Katliamı davasında sanık avukatlığı yapmış olmasına yönelik, “Sivas’ta olduğunuzu düşünün, arkadaşız ve siz muhafazakar bir insansınız. Bir suça bulaştınız ve benden avukat olarak yardım istediniz. Ben size ‘Savunmam’ mı diyeceğim” yorumunu yapıyor. Tarhan, Sivas Katliamı davasında sanıkları savunmanın politik bir tercih olup olmadığı konusunda ise “Politik tercihle avukatlık yapanlar istisnadır” diyor.

Tarhan, “Davada avukatlık yapanlar, AK Parti’de misyon yapmışlar ve gitmişlerdir. Mevcutta yok” diyor fakat, Sivas Katliamı davasında yargılananlardan 4’ünün avukatlığını üstlenen Hayati Yazıcı, hala AK Parti’nin en üst idare organı olan Merkez Yürütme Kurulu’nda Siyasi ve Hukuksal İşler Lideri olarak misyon yapıyor.

Türkiye’de kutuplaşmanın arttığına işaret ederek, “Keşke Devlet Beyefendi de, Süleyman Beyefendi de, Cumhurbaşkanımız da daha yumuşak, kucaklayıcı bir metot ile muhalefetin palavralarını, yanlışlarını lisana getirebilselerdi” diyen AK Parti MKYK üyesi Tarhan’a yönelttiğimiz sorular ve aldığımız cevaplar şöyle:

Sivas Katliamı’nın 30. yıl dönümündeyiz. Ortadan geçen vakit içinde Aleviler açısından ne değişti?

Sivas Katliamı çok büyük talihsizliktir bu ülke ve toplum açısından. Olmaması gereken bir durum. Bu türlü bir olayın neden gerçekleştiğinin çok yeterli irdelenmesi gerekiyor. Halkın bizatihi harekete geçtiğini düşünmüyorum. Bunun örneği zati tarih boyunca yoktur. Kesinlikle bir provokasyon vardır. Bunun sebeplerinin bilinmesi gerekiyor. Sivas hadiseleri direkt Alevilerle de ilgili değil. Orada Sünni ve aydın olan, bu ülkenin hafızası olan, bu ülkenin birikimi olan beşerler, Alevilerin düzenlemiş olduğu bir aktiflik çerçevesinde Sivas’a gelmişti. Sorun Türkiye’nin dizayn edilmesi ile ilgili bir kadro siyasal gelişmelere taban ayarlanması, darbe ve gibisi üzere şeylere münasebet oluşturması manasında oluşturulan bir süreç. Bu bakımdan öncelikle yalnızca Alevi sıkıntısı olarak algılanmaması çok değerli. Toplumsal bir kaybımız var ve bu herkesi ilgilendiriyor.

Türkiye’de bu olayın bir ölçü örtülü kalmasının dışında çok olumlu gelişmeler olduğunu da düşünüyorum. Alevilerin bilinilirliği arttı, toplumda nasıl bir güç olduğu anlaşıldı. Aleviler ile ilgili bir şeyler yapılması gerektiği arayışı başladı.

‘DAVET EDİLDİĞİMDE AK PARTİ KONGRESİ OLDUĞUNU BİLE BİLMİYORDUM’

Siz toplumsal demokrat kimliğinizle biliniyorsunuz. 2021’de direkt Cumhurbaşkanı’nın davetiyle AK Parti’ye katıldınız. O periyot verdiğiniz röportajlarda, bu davetin sizin için de bir sürpriz olduğunu söylüyorsunuz. AK Parti’ye iştirak süreciniz nasıl gelişti? AK Parti yeni bir Alevi açılımı yapmak için mi sizi partiye davet etti?

Cumhuriyet Halk Partisi’nde bir siyasi geçmişim vardı. Lakin CHP’nin kendi iç yapısı nedeniyle siyaset ve takım üretememesi nedeniyle, benim demokratik değerlerimle bağdaşmayan şeyler olduğu için ayrılmıştım. Bu ayrılıktan sonra bir daha siyaset düşünmüyordum. 2021’de sayın Cumhurbaşkanı, AK Parti kongresinden bir gün evvel, ki ben o gün kongre olacağını dahi bilmiyordum, gece yarısı beni aradı. Bu davet, Alevi açılımı daveti değildi. Aydın, demokrat ve hakem olma sıfatım nedeniyle devlet için, siyaset için vazife alma teklifiydi. Ben de bu teklifi kabul ettim. Kabul ettikten sonra kamuoyuna Alevi bir kanaat başkanına rol verildiği biçiminde yansıdı. Cumhurbaşkanı beni davet ederken ‘Siz Alevisiniz. Gel Aleviler ile ilgili bir iş yapacağız’ demedi.

‘BAZI BEKLENTİLER KARŞILANDI’

Siz AK Parti’ye katıldıktan sonra Aleviler konusunda Cumhurbaşkanı bir grup adımlar attı. Sizden görüş alındı mı, bir etkiniz oldu mu?

Geçmişte 2 Temmuz Sivas Katliamı, Maraş, Çorum üzere tatsız olaylar yaşandı ve Alevi sıkıntısı memleketler arası bilinirliği olan bir sorun haline geldi. AK Parti’nin de geçmişte yaptığı açılımlar vardı ve bir hafızası, arşivi oluştu. AK Parti’ye katıldıktan bir mühlet sonra Aleviler ile ilgili bir çalışmanın yapıldığı söylendi ve görüşüm soruldu. Ben de bir brifing sundum ve bahsin bir siyasi partinin inhisarında olmaması gerektiğini, bağlantının devlet ile Aleviler ortasında olması gerektiğini söyledim. O çerçevede, İçişleri Bakanlığı’na devlet ismine yetki verildi. Teknik bir kadro aksamalar ve tahminen de beklentilere denk düşmeyen süreçler yaşandıysa da sonuç prestijiyle, Alevilerle ilgili temel kimi beklentiler karşılandı.

İsteyenin devletle bağlantılandığı, istemeyenin, ‘İhtiyacım yok’ diyenin ise müdahale edilmeyeceği, Alevileri asimile etmeyen, hizmet sunma gayesi olan önemli bir çalışma yapıldı. Büsbütün Alevileri tanıyan, olduğu üzere kabul eden bir idari ünite oluşturuldu. Benim, devlet ile Aleviler ortasındaki münasebetin düzenlenmesi konusundaki beklentilerimi karşılayan bir süreç yaşandı.

Bu çalışmayla ilgili tenkitler de geliyor. Alevilerin Kültür Bakanlığı’na bağlanması eleştiriliyor. Aleviliğin hem kültür boyutu hem de itikat boyutu var. Diyanetin bünyesine entegre edilmesi Alevilikle bağdaşmıyor. Lakin yalnızca Kültür Bakanlığı’na bağlanması da bağdaşmıyor. Ben, naçizane olarak özerk bir başkanlık olması görüşünü savundum. Kendi kuralları, kendi işleyişi olan bir kurum oluşturulmalıydı. Ancak bu yönetim içinde teknik manada çok rahat konumlanabilecek bir mevzu değil. İlerleyen vakitlerde tahminen Cumhurbaşkanlığı’na bağlanması konusunda, yapılan çalışmanın eksik kalan tarafının düzeltilmesi için uğraş harcayacağım.

‘SAVUNMAM MI DİYECEĞİM’

Alevi-Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı’nın Cumhurbaşkanlığı’na bağlanması, kurumun işlerliğini mi arttırır?

Alevilerin biraz daha kendilerine ilişkin olan bir kurumun oluşması, devletin Alevileri hiçbir halde farklılaştırmadan tanımasını istikametinde biraz daha uğraşa muhtaçlık olacak. Ki, sürecin başındaki irade bu istikamette idi.

Sizin bir de hukukçu kimliğiniz var. Birebir vakitte Alevi kanaat başkanı olduğunuzu belirtiyorsunuz. Partinizde, Sivas Katliamı’nın faillerini savunan bireyler de var. Olağan ki herkesin savunulmaya hakkı var fakat sizde bu isimlerle yan yana gelme konusunda bir tasa oluşmadı mı?

Bazen kamuoyundaki yargılar, değerlendirmeler biraz da algı seviyesinde yapılıyor. Sivas’ta olduğunuzu düşünün, arkadaşız ve siz muhafazakar bir insansınız. Bir suça bulaştınız ve benden avukat olarak yardım istediniz. Ben size ‘Savunmam’ mı diyeceğim.

Bahsettiğiniz kadar kolay bir sıkıntı olduğunu mu düşünüyorsunuz? Bu tip davalarda avukatlık yapmak politik bir tercih değil mi?

Politik tercih noktasında çok istisnai isimler olabilir. Ancak bunun AK Parti’nin kabullendiği bir konum olduğunu düşünmüyorum.

‘KATLİAM DAVASINDA SAVUNMA YAPANLAR VARSA AÇILIM İÇİN GAYRET HARCAYANLAR DA VAR’

Sivas Katliamı davasında öne çıkmış avukatların kimileri AK Parti’de üst seviye misyonlar yaptı, yapmaya devam ediyor…

AK Parti, kendi siyasi geçmişini muhafazakar kesim üzerine kurdu. Bir halde Sivas’ta kullanılan kesim de muhafazakar birikimin ön yargıları ile kullanıldı. O yer hazırlandı. Dolayısı ile mevzuya savunma tekniği açısından bakılmasında yarar var. O periyotta vazife alan arkadaşlar ile birebir temasım olmadı. Onlar AK Parti’de vazife yapmış, gitmişlerdir. Lakin mevcutta yok. Hiç kuşkusuz o denli bir konumda rol almış insanları savunmak benim benimseyeceğim, beğenilen karşılayacağım, kabul edeceğim bir durum değil. Fakat her kusurun muhakkak olgunlaşmalara neden olduğunu da bilirim. O gün savunma makamında olan arkadaşlar varsa, bugün de Alevi açılımı için uğraş harcayan arkadaşlar da var. Yani biraz vaktin ruhuna bırakmak lazım diye düşünüyorum.

‘AK PARTİ KUTUPLAŞMADAN MUAF DİYE BİR ŞEY YOK’

Aleviler ortasında tanınan bir isimsiniz. AK Parti’ye katıldıktan sonra ihanetle suçlandınız mı?

Toplum o kadar kutuplaştırılmış ki, siyaset o kadar doğal mecrasından çıkarılmış ki yani tüm insani kıymetlerimiz, tüm ahlaki kıymetlerimiz, ülke severliğimiz, topluma dönük yüzümüzün geri plana itilerek yalnızca AK Partili olmam üzerinden çok sert tenkitler geldi.

Kutuplaşma dediğimiz şey bir günde olmadı. AK Parti 21 yıldır iktidarda. Size nazaran kutuplaşmada rolü ve sorumluluğu yok mu?

Toplum olarak, herkesin sorumluluğu var. Biz AK Parti olarak bundan bundan muafız diye bir şey yok. AK Parti geldiği vakit toplumu büsbütün kucaklamayı hedefliyordu. Seküler hayat anlayışına sahip olan insanların muhafazakar bir yapı içerisinde hayatlarının garantili olup olmayacağı kuşkuları da doğdu. Doğması da doğaldır. O çerçevede AK Parti nitekim de çok büyük bir muvaffakiyet ile bu tasaların vakit içerisinde yersiz olduğunu gösterdi. Şu evre prestijiyle söylüyorum; bundan sonraki süreçte AK Parti süratlice eksikliklerini onaracak. Tahminen; devir dönem lisana getirilen kuruluşundaki kapsayıcı demokrat yapısını daha bariz hale getiren bir süreç yaşanacak.

Cumhurbaşkanı’nın, MHP başkanı Devlet Bahçeli’nin, eski İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun çok sert telaffuzlar kullandığına şahit olduk. Sizce bu lisan değişmeli mi ve değişecek mi? Soylu’nun tekrar bakan yapılmaması, iktidarın kendisinden olmayanlara yönelik keskin lisan kullanmaktan vazgeçeceği manası çıkartılabilir mi?

Muhalefetten bir politik üretim görebilseydik, AK Parti’den de bu biçimde dönüş olmazdı. Mesela ‘TOGG’ diyorsun, adamlar ‘İtalya’dan getiriliyor’ diyor. Keşke Devlet Beyefendi de, Süleyman Beyefendi de, Cumhurbaşkanımız da daha yumuşak, kucaklayıcı bir metot ile muhalefetin palavralarını, yanlışlarını lisana getirebilselerdi. Siyasetin sertleşmesi kimseye fayda getirmiyor.

‘KILIÇDAROĞLU’NUN ALEVİ KİMLİĞİ NEDENİYLE YÜRÜTÜLEN TARTIŞMALARI AYIPLIYORUM’

Kemal Kılıçdaroğlu’nun adaylığı, Alevi kimliği üzerinden de tartışıldı, Alevi olduğu için oy alamayacağı kesitler olduğu söylendi. AK Partili bir Alevi olarak siz Kılıçdaroğlu’nun dini kimliği üzerinden yürütülen tartışmaları nasıl değerlendiriyorsunuz?

Her şeyden evvel Kemal Kılıçdaroğlu’nun Alevi olması üzerinden yürütülen tartışmaları ayıplıyorum, net olarak kınıyorum. Bu toplumda herkesin aday omla hakkı vardır. İtikadının etnik yapısının siyasi niyeti anılarak onun üzerinde bu türlü büyük bir blokaj oluşturulmasının hakikat olmayacağını düşünüyorum. Kılıçdaroğlu’nun Alevi olmasıyla ilgili beyanlar en çok muhalefetten, CHP’nin kendi içinden geldi. Bunlar çok ilkel telaffuzlar. Bir insanın yönetim edebilme mahareti, şahsiyeti, toplumu kucaklama konumu, demokratlığı değerlendirilmiyor, Aleviliği bedellendiriliyor. Bunun kime ne faydası var? Kime ne sunabilir?