ANTALYA – Pandemiden itibaren dünyada sıhhat odaklı seyahatler ön plana çıktı. Turizm kentlerinin sıhhat altyapıları kıymet kazandı. Antalya, bu alanda dikkat çeken kentlerden biri haline geldi.
Özellikle Avrupalı ve Orta Asyalı turist, sıhhat meselelerinin tedavisi ve estetik operasyonlar için Antalya’yı tercih ediyor.
Ancak turizm ve sıhhat temsilcileri, bölümde kayıt dışı oranlarının arttığını belirterek önemli kontrol düzenekleri kurulması gerektiğini söylüyor.
Sağlık turizmi sertifikalı acente yöneticisi Zeynep Akçakaya Akpolat, bölümdeki riske dikkat çekerek “Antalya’da taksicisinden halıcısına pek çok esnaf, sıhhat turizmi yapıyor” diyor.
YABANCI LİSAN BİLEN SIHHAT GRUPLARI GÖREVLENDİRİLDİ
Bölgede sıhhat turizmi, büyük ölçüde bu alanda yetki dokümanı olan acenteler üzerinden ilerliyor. Sıhhat sertifikalı bu acentelerin, 2023 dönemi için gelen tedavi hedefli seyahat taleplerine, ulaşımdan konaklamaya ‘her şey dahil’ paketleri var.
Antalya Vilayet Sıhhat Müdürlüğü de bu turizm hareketine dahil olmak için kentin turizm merkezlerinde yaz dönemi ile sonlu olmak üzere süreksiz sıhhat istasyonları kurdu ve yabancı lisan bilen sıhhat grupları görevlendirdi. Sıhhat Bakanlığı tarafından kurulan Milletlerarası Sıhhat Hizmetleri A.Ş. Genel Müdürlüğü ile bu alanda yapılan planlamalarda gayenin, Singapur, Malezya üzere ülkelerle rekabet olduğu belirtiliyor.
HANUTÇULUĞUN YENİ ADRESİ
Alanında uzman doktorların olması, İklim özellikleri, konaklama kapasitesi, direkt uçuş imkânı üzere avantajlar kenti, tedavi arayışında olanlar için cazip hale getiriyor. Lakin artan talep, fırsatlar kadar ranta da kapı açıyor. Bölge turizminde son yılların yükselen trendi haline gelen sıhhat turizmi, kayıt dışı faaliyetlerin, hanutçuluğun da yeni adresi haline gelmiş durumda.
Akdeniz Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Özlenen Özkan, sıhhat turizmiyle ilgili tahlil bekleyen temel hususları şöyle sıraladı: “Sağlık turizminin önündeki kıymetli bir mani, bu işi ucuz yapmak. Reklam yaparken ‘ucuz hizmet vereceğiz’ vurgusu yapıyoruz. Bu çok tehlikeli. İkinci sorun, bu uygulamaların ehil şahıslar, tabipler tarafından yapılmıyor olması. Bununla ilgili sistemde bir düzenleme gerekiyor. Milletlerarası Sıhhat Hizmetleri A.Ş.’nin (USHAŞ) çalışma sistemine baktığımızda çözülmesi gereken değerli hususlar var. Biz resmi sıhhat kurumları olarak acentelere ve transfer şirketlerine fatura kesemiyoruz lakin fatura kesip ödeme yapamazsak acente ile çalışamayız, havalimanına araç gönderemeyiz, tedavi olacak kişiyi otele yerleştiremeyiz. Sıhhat turizmindeki üçüncü büyük zorluk da bu alanda net bir standardizasyonun güç olması. Bu alanda muvaffakiyet için dünyada öncü tedavi uygulamalarını yapan doktorlarımızın âlâ kaidelere sahip olmaları gerekiyor.”
PROBLEM YAŞANIRSA DESTİNASYON ZİYAN GÖRECEK
Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB) Lideri Kaan Kavaloğlu, bu alanda tedbir alınması gereken riskleri şöyle özetledi: “Aslında bu mevzuyu sıhhat turizmi değil, sıhhat seyahati olarak görmek lazım. Biz turizmciler yalnızca işin konaklama boyutunda varız. İşin çok büyük kısmı sağlıkçıların. Bu alanda çalışan klinik sayısı giderek artıyor. Bahis, rekabete kayınca birtakım sorunlar ortaya çıkıyor. Beşerler neden Türkiye’yi tercih ediyorlar? Kendi ülkelerinden daha kaliteli bir hizmeti daha indirimli aldıkları için. Fakat sert bir rekabet ortamı, kalitenin düşmesi riskini de beraberinde getiriyor. Bölgede ayda 1500 hasta ağırlayarak sıhhat turizmi yapan klinikler var. Şayet bu kliniklerde önemli bir sorun yaşanırsa, destinasyon bundan ziyan görür. Adım adım ilerlettiğimiz bölüm de bu türlü bir durumda darbe alır. İnşallah bu türlü bir sorun yaşanmadan sıhhat turizmi alanında sürdürülebilir bir sistem oluşturulur.”
‘İNŞALLAH YÜRÜYEN SİSTEMİ BOZMAZ’
Manavgat Side Turistik Otelciler Birliği Derneği (MASTOB) Lideri Cengiz Haydar Barut da bu alandaki çok süratli büyümenin korkutucu olduğunu belirterek, şunları söyledi: “Son devirde gelen turist, otellerimizde konaklarken hem tatil yapıyor hem de tedavisini yaptırıyor. Uzman doktorlara gittiği takdirde sorun yok. Lakin öbür tarafta merdiven altı uygulamalar ve standarttan uzak işler var. Bizi üzen duyumlar alıyoruz. İnşallah bu durum, ülke imajına ziyan vermez. Bir devir halıcılık, kuyumculuk üzere alanlarda turist kandırılırdı. Artık de sıhhat turizmi, bu cins riskleri barındırıyor. Turist, otelde yemek yerken sorumlusu benim lakin sıhhat turizmi için gelenlerin başlarına gelebilecek olayların sorumlusu kim olacak? Turizm tesisleri kalite standartlarına uygun, sertifikalı işletmeler. Lakin onların birçoğunu kimse tanımıyor. Otelci sorumlu olmasa da destinasyon, bu alanda ortaya çıkacak kusurlardan sorumlu olacak. Sıhhat turizmi, Antalya’nın yürüyen sistemini inşallah bozmaz.”
SAÇ EKİMİYLE BAŞLAYIP BÜYÜDÜ
Sağlık turizminde 2023 ve 2024 dönemlerine odaklandıklarını söyleyen Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) İdare Heyeti Üyesi Tolga Gencer, bu alandaki turizm gayesinin yılda 3 milyon bireye ulaşmak olduğunu belirtti. Gencer, “Son 4-5 yıldır Türkiye’de bu alanda süratle atılan yatırımlar var. Dünya çapında başarılara ulaşmış hekimlerimiz ve hastanelerimiz var. Profesörlerimizin yaptığı birinciler konuşuluyor. Döviz kuru farkından ötürü Avrupa kentlerine kıyasla hizmetimiz biraz daha ucuz. Bu nedenle de dünyada rekabet gücümüz var. Birkaç sene öncesine kadar yüklü hususumuz saç ekimi uygulamalarıydı. Fakat son vakitlerde alanlarında dünyaca ünlü tabiplerin yaptığı nakil operasyonlarının, diş uygulamalarının, kanser tedavisinin olduğu bir sıhhat turizmi var karşımızda” diye konuştu.
SAĞLIKTA ‘FUL PAKET’ TEDAVİ
Sağlık turizminde yetkili acente müdürü Koray Sevim, kimi acentelerin tedavi, konaklama, tatil, uçuş ve transfer dahil bir paket sunduklarını, kimi acentelerin ise yalnızca tedavi operasyonu sunduklarını belirtti. Sevim, ‘her şey dahil’ hizmet kapsamında yaptıkları işin, hastanın yurt dışından gelişinden hastaneye yatışına, ameliyatından sonra durumunu gözleyecek hemşireye kadarki süreci programlamak olduğunu söyledi.
‘MERDİVEN ALTINA KONTROL ŞART’
Akdeniz Teşebbüsçü İş Bayanları Derneği (AGİDER) Lideri, dermatolog Dr. Figen Sayın Yıldıran ise Türkiye’de sıhhat turizminin pandemi ile başlayan süreçte yükselen bir kıymet olarak ilerlediğini söyledi. Yıldırında hususla ilgili şu bilgileri verdi: “Dünyada ortalama yıllık cironun 100 milyar doların üzerinde olduğu ve bu kapsamda da sıhhat seyahati yapan kişi sayısının milyonlarla tabir edildiği bir kesimden hisse almak için son yıllarda değerli gelişmeler yaşandı. Sıhhat turizmi kapsamında ülkemizi tercih edenlerin oluşturduğu katma kıymetin, turizm gelirini neredeyse 4’e katladığını söylemek mümkün. Fakat bölgede ‘merdiven altı’ diye tabir edilen yerlerin faaliyette oluşu, çok büyük bir tehlike. Antalya’da konusunda uzman, başarılı pek çok tabip var. Ancak ‘merdiven altı, çantacı’ dediğimiz, denetimsiz ve sıhhat riski taşıyan uygulamalar yapan şahıslar de var. Hoşluk salonlarında da yetkileri olmadığı halde uzman doktorluk gerektiren cilt altı uygulamaların yapıldığını görüyoruz. Bu faaliyetler çok sıkı bir halde takip edilmeli ve yasa dışı çalışmalar engellenmeli.”
‘SAĞLIK TURİZMİ HANUTÇULARI VAR’
Sağlık turizmi sertifikalı acente yöneticisi Zeynep Akçakaya Akpolat da yetkilendirilmiş sıhhat turizmi acentelerinin bu hizmete aracılık etmesinin ehemmiyetine değinerek, “Antalya’da taksicisinden halıcısına pek çok esnaf, sıhhat turizmi yapıyor. Turistin sorması kâfi, çabucak o mevzuda uzman oluyorlar ve turisti alıp bir hastaneye ya da kliniğe götürüyorlar. ‘Dişi ağrıyormuş, bize ne vereceksiniz?’ diyerek turisti kapı kapı gezdirenler var. Sıhhatte ‘hanutçuluk’ denebilecek bu durumu sona erdirmek için Sıhhat Bakanlığı ile görüşmeler yapıyoruz, bölgede yaşanan meseleleri rapor haline getirip aktarıyoruz. Saç ekimi, dermatoloji, diş üzere alanlarda gözlemlediğimiz, kayıt dışı oluşumları önlemeye çalışıyoruz. Bu alanda da bir denetim ve sınırlamaya muhtaçlık olduğunu düşünüyoruz” diye konuştu.
ÖNCE AVM’YE SONRA SIHHAT MERKEZİNE
Güvenilir Eser Platformu sözcüsü, eczacı Hasret Gözaçan ise tüketici cephesinde karşılaştıkları sıkıntılara ait şunları söyledi: “Antalya’nın turistik merkezlerinde birçok aracı firma, yabancı turistleri özel araçlarla alıp alışveriş merkezlerine de götürüyor, sıhhat merkezlerine de götürüyor. Onlar üzerinden kurul kazanıyorlar. Hizmet alacak kişinin ‘Acaba beni kandırıyorlar mı?’ algısına kapılmasının önüne geçecek, merkezi denetimi olan bir sisteme gereksinim var. Biz turizme büyük katkılar sağlayacak bu alanı, belli kurallar dahilinde sertifikalı bir hizmete dönüştürmek zorundayız. Yurt dışında milletlerarası ilişkileri kuran muteber firmaların, sıhhat hizmetlerimize aracı olması lazım. Fakat bu sayede sıhhat turizmini, sürdürülebilir bir forma sokabiliriz.”
Eski TÜGVA yöneticisi, vakıfta yaşananları anlattı
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.