Kent ve Köy: Farklı dünyaların çocukları

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

VAN – Köylerde yaşayan çocuklar, kentteki yaşıtlarına nazaran bir dizi dezavantajla karşı karşıya kalıyor. Kentteki imkanlara erişimde yaşanan farklar, eğitim, sıhhat ve toplumsal gelişim açısından köy çocuklarını olumsuz etkiliyor.

Birçok sivil toplum örgütü, toplumsal takviye platformları ve gönüllüler dezavantajlı durumdaki köy çocuklarına toplumsal ve ekonomik dayanak sağlamak için kolları sıvasa da kâfi olmuyor. Kent ve köy ortasındaki makas gitgide açılıyor.

Van ve bölgesinde bir gönüllülük ağı olarak çalışan; Umuda El Uzat Toplumsal Sorumluluk Projesi ve Ubuntu Topluluğu, toplumsal medya üzerinden kendilerine ulaştırılan takviyelerle kırsalda yaşayan çocukları ziyaret ediyor. Gönüllüler, çocuklar için aktiviteler düzenliyor ve kendi tabirleri ile çocuklarla ‘hediyeleşiyor.’

Umuda El Uzat Toplumsal Sorumluluk Projesi ve Ubuntu Topluluğu gönüllüleri şu ana kadar onlarca köyde yüzlerce köy çocuğuyla bir ortaya geldi. Gönüllülerle, Van’daki köylerde yaşayan çocukların yaşamış oldukları meseleleri ve dejavantajlarını konuştuk.

Umuda El Uzat Toplumsal Sorumluluk Projesi gönüllüsü Sosyolog Esra Bayram

‘BAZI KÖYLERİMİZDE ÇOCUKLAR BİRİNCİ SEFER BALON GÖRÜYOR’

Umuda El Uzat Toplumsal Sorumluluk Projesi gönüllüsü Sosyolog Esra Bayram, “Kentteki yaşıtlarının sahip olduğu bir oyuncağa hiç erişememiş bir köy çocuğu için bir oyuncak yalnızca ‘oyuncak’ değildir” diyor ve yakın vakitte Van’ın bir köyünde şahit oldukları olayı şöyle anlatıyor: “Geçtiğimiz gün yeniden bir köye gittik. Orada çocuklara balon da dağıtmıştık. Çocuklardan biri balonunu patlattı. O balona çok büyük bir bedel yüklemişti. Balon patladıktan sonra çok üzüldü. Ben de diğer bir balon cebimden çıkarıp uzattım ona ancak istemedi. Balonu şişirip verdikten sonra onun balon olduğunu anladı. Hakikaten birtakım köylerimizde çocuklar birinci kere balon görüyor. O kadar çok sahipleniyorlar ki o balonları yakalarına ilikliyorlar.”

‘İLK KERE PASTA ÜFLEYEN ÇOCUKLAR GÖRDÜK’

Kırsalda yaşayan bir çocuğun kentte yaşayan bir çocuğa nazaran daha asosyal olduğunu gözlemlediklerini belirten Bayram, bunun sebebini ise şöyle açıklıyor: “Köyde yaşayan bir çocuğa, gelecekte babasının ya da annesinin yapmış olduğu işleri devam edirecek olan kişi olarak bakılıyor. Çocuklara bir yetişkinmiş üzere davranıldığına şahitlik ediyoruz. Bu yüzden kırsalda yaşayan birçok çocuk, ‘çocuksu’ birçok şeyden yoksun kalıyor. Birinci sefer pasta üfleyen çocuklar gördük.”

KÖYDE KIZ ÇOCUK OLMAK…

Köyde çocuk olmak sıkıntı, köyde kız çocuk olmak ise daha güç. Kırsalda yaşayan kız çocukların, erkek çocuklara nazaran daha fazla dezavantajlı olduğunu belirten Bayram, “Kız çocuklar, erkek çocuklara nazaran daha olgun davranıyorlar. Yani daha az ‘çocuk’ olabiliyorlar. Bu durum ekseriyetle onlara giydirilen toplumsal cinsiyet rollerinden de kaynaklanıyor. Bir aktiflik esnasında zıplamak isteyen bir kız çocuğu, evvel erkek kardeşine bakıyor. Daha sonra güya bir onay almış üzere zıplamaya başlıyor” diyor.

Ubuntu Topluluğu gönüllüsü Zilan Çağlar

‘KENT VE KÖY ORTASINDA BÜYÜK BİR UÇURUM KELAM KONUSU’

Ubuntu Topluluğu gönüllülerinden biri olan Zilan Çağlar ise kent ve köy ortasındaki makasın daha fazla açıldığına dikkat çekiyor: “Artık teknoloji çağındayız. Yeni jenerasyon, teknoloji ile büyüyor. Lakin yüzümüzü kırsala döndüğümüzde bırakın teknolojiyi, bir balon cepte saklanılıyor. Kent ve köy ortasında büyük bir uçurum kelam konusu. Biz yüzümüzü kırsala nasıl döneceğiz? Olumsuz bir durum yaşandığında bile en son ulaşılan yerler kırsal kesitler oluyor. Gerçekten bunu 6 Şubat sarsıntılarında de görmüştük.”

‘BATI VE DOĞU ORTASINDA DA BÜYÜK BİR FARK VAR’

Daha evvel de Antalya’da birçok köyde misal gönüllülük projeleri içinde bulunan Çağlar, Antalya ve Van’ın köylerini şöyle kıyaslıyor: “Doğunun ve batının kırsalını ve kırsalda yaşayan çocukların hayatlarını rahatlıkla kıyaslayabiliyorum. Antalya’daki köyler Van’ın ilçe merkezleri üzere. Van’da bir çocuğa oyuncak otomobil armağan ettiğimizde gözlerinin içi parlıyor. Ancak, Antalya’nın birçok köyünde, oyuncak otomobil armağan ettiğimiz bir çocuk ‘akülü otomobil isterim’ diyebiliyor. Yani yalnızca kent ile kırsal ortasında değil, birebir vakitte batı ve doğu ortasında da büyük bir fark var.”

Umuda El Uzat Toplumsal Sorumluluk Projesi gönüllüsü Kemal Parin

‘BAZEN BİR YIL İÇERİSİNDE ÜÇ KERE ÖĞRETMEN DEĞİŞİYOR’

Kent ve köy çocukları ortasındaki en temel eşitsizliklerin başında eğitim geliyor. Okul ve öğretmen eksikliği, alt yapı yetersizliği, birleştirilmiş sınıflar ve diz uzunluğu kar ortasında uzun süren okul yolları, köy çocuklarının eğitim konusundaki en önemli dezavantajları ortasında yer alıyor.

Eğitim konusunda yaşan problemlere, Umuda El Uzat Toplumsal Sorumluluk Projesi gönüllüsü Kemal Parin dikkat çekiyor: “Kırsalda çocukların eğitim konusunda da büyük meseleleri var. Köy okullarında öğretmenler kalmıyor. Olağanda bir öğretmenin dört sene misyon yapması gerekirken, bazen bir yıl içerisinde üç sefer öğretmen değişiyor. Bu durum, çocukların gelişimini olumsuz etkiliyor. Daima öğretmeni değişen çocuklar ile tek öğretmenden eğitim gören çocuklar ortasında çok fark var. Bunu gittiğimiz köylerde rahatlıkla gözlemleyebiliyoruz. Çocuklar tam bir öğretmene alışmışken, o öğretmen gidiyor. Yerine gelen yeni öğretmene alışmak ise vakit alıyor.”

Ubuntu Topluluğu gönüllüsü Musab Yıldız

‘HALEN KIRSALLARDA, KÜÇÜK YAŞTA EVLİLİKLER KELAM KONUSU’

Kırsalda yaşanan en kıymetli problemlerden biri de çocuk yaşta evlilikler. Okul hayatına devam edemeyen ya da okul olmadığı için kent merkezindeki bir okula gidemeyen kız öğrenciler, hem yaşadıkları meskeni çekip çeviren kişi oluyor hem de çocuk yaşta evlendirilebiliyor. Bu bahse Ubuntu Topluluğu gönüllülerinden Musab Yıldız başından geçen bir olayı anlatarak şöyle örnek veriyor: “Başkale’de İran sonuna yakın bir köye gittik. Orada birinci okul vardı lakin lise yoktu. Aradan dolayı taşımalı eğitim de oraya gitmiyor. O köydeki bir kız çocuğu yanımıza gelip, lise okumak istediğini söyledi. Lakin kendi imkanlarıyla okula gidip gelebilecek bir imkân da yoktu. Şayet lise okumazsa ailesinin onu evlendirecek olmasından korkuyordu. Hala kırsallarda, küçük yaşta evlilikler maalesef kelam konusu.”